پنج شنبه گذشته به اتفاق خانواده جهت بازدید از پنجمین نمایشگاه اسباب بازی به بوستان گفتگو تهران رفتم. ضمن تشکر از مجریان و برنامه ریزان این نمایشگاه چند نکته به ذهنم رسید که شاید طرح آن خالی از فائده نباشد.

·     استقبال زیاد مردم از این نمایشگاه حاکی از اهمیت و جایگاه ویژه این نوع نمایشگاه ها و وجود خلا در این زمینه است.کودکان بزرگترین سرمایه های معنوی هر خانواده هستند لذا حاضرند برای آنها هر گونه سرمایه مادی و معنوی را انجام دهند به نظر تقویت این حوزه و برگزاری نمایشگاه هایی از این دست بسیار مفید و جالب توجه است.

·     حضورکم رنگ نهاد ها و موسسات دینی آشکار بود. متاسفانه علیرغم اینکه برخی موسسات دینی و فرهنگی در حوزه کودکان تولیدات خوبی داشتند و می توانستند در این نمایشگاه حضور موثری داشته باشند، کمتر موردی مشاهده شد، در حالی که نمونه های فراوانی از این موسسات و تولیدات آنها را هر ساله در نمایشگاه قرآن و مانند آن دیده بودم.

·     واقعیت آن است که ما مورد هجوم وسیع عناصر و ابزار فرهنگی در زندگیمان هستیم و در تمام لایه های زندگی ما حاضرند ،در این نمایشگاه تا چشم کار می کرد غرفه ها پر از محصولاتی بود که فقط برگردان وترجمه کتب و محصولات غربی بود، به نظر توجه و دقت در این حوزه ضروری است، بهتر است بجای شعار اقدام عملی کنیم.

·     تا چه اندازه باید به نیازها و تمایلات کودکان پاسخ گفت این سوالی است که باید اهل فن و متخصص در این حوزه نظر بدهند اما به نظر من پاسخگویی به تمام نیازها، مطالبات و درخواست های بچه ها، غیر منطقی است.واقعیت آن است که پدران و مادران جوان امروزی با داشتن حداقل یک یا دو فرزند بنای آن دارند که تمام امکانات را برای این فرزندان آن هم به بهترین نحو فراهم کنند. در این نمایشگاه والدینی را دیدم که با کوچکترین اراده بچه ها مبنی بر خرید چیزی موافقت می کردند بدون آنکه کوچکترین راهنمایی و هدایتی را داشته باشند. این یعنی آنکه در آینده با نسلی مواجه خواهیم بود که همیشه متوقع و طلبکار است چرا که به محض اراده هر چیز، خانواده آنرا برایش فراهم کرده است اما بدیهی است که این امکان در آینده  در جامعه برای او فراهم نخواهد شد و این خود اول ماجرا است...

·     کتاب غذای روح بشر است جمله معروفی است که بارها شنیده ایم اما شاید به مفهوم آن کم دقت کرده ایم خانواده ها همانطور که از صحت خوراک جسم کودکان مطمئن می شوند و در مورد آن دقت نظر دارند باید در مورد غذای روح آنها دقت نظر بیشتری داشته باشند. عدم انتخاب آگاهانه برخی وسایل اعم از کتاب، اسباب بازی، بازیهای کامپیوتری توسط والدین مشهود است. یکی از دوستان تعریف می کرد که با یکی از افراد شاخص در حوزه کتاب که وظیفه خرید کتاب برای اکثر کتابخانه های تخصصی را عهده دار است در نمایشگاه کتاب همراه بودم. ایشان همان قدر که در خرید کتابهای تخصصی حوصله و دقت نظر داشت برای خرید کتاب برای نوه کوچکش هم همان اندازه و حتی بیشتر حساسیت به خرج می داد.

·     فضای نمایشگاه برای بازدید نامناسب بود چرا که راهروها ظرفیت اینهمه مخاطب را نداشت و کودکان به عنوان مخاطبان اصلی این برنامه بین بزرگتر ها گم می شدند و عملا حاصل آنها از این نمایشگاه خستگی مفرط و له شدن زیر دست و پای بزرگتر ها بود، تدبیر مناسب در این مورد شایسته است.

حسن ختام با حدیثی از پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله که فرمودند:

مَن کانَ عِندَهُ صَبِىٌّ فَلیَتَصابَ لَهُ ؛ هر کس با کودک سروکار دارد ، با او کودکانه رفتار کند.

من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 483، ح 4707