گروه اجتماعی: مدیر گروه نهج‌البلاغه دانشکده علوم حدیث با اشاره به اینکه اگر روزه‌داری طی روزه ماه رمضان ایمان، تقوا و احسان را کسب نکند، معلوم می‌شود که نقشه‌راه عبادت را اشتباه رفته است، گفت: حتی در چند روز باقی‌مانده از ماه رمضان می‌توان به ابتدای این نقشه راه با پرواداری گام نهاد.

مصطفی دلشاد تهرانی، مدیر گروه نهج‌البلاغه دانشکده علوم حدیث، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به تشریح مسیری که روزه‌دار طی ماه مبارک رمضان باید طی می‌کرده است، پرداخت و عنوان کرد: در قرآن کریم تعریفی در خصوص انسان مطلوب وجود دارد و آن تعریف شامل سه شاخصه تقوا، احسان و ایمان می‌شود. یعنی قرار است انسانی که با نظام تربیتی قرآن شکل می‌گیرد انسانی اهل تقوا، ایمان و احسان باشد.

مولف «تفسیر موضوعی نهج البلاغه»، روزه ماه مبارک رمضان را یکی از روش‌های رسیدن به جایگاه چنین انسانی برشمرد و اظهار کرد: برای تحقق چنین انسانی در قرآن یک نقشه راه وجود دارد که درون این نقشه راه روش‌هایی مطرح شده، یکی از روش‌های تحقق انسان مطلوب که این سه شاخصه را دارد، روزه ماه مبارک رمضان است.

تقوا، ایمان و احسان؛ سه شاخصه انسان قرآنی

این محقق و استاد دانشگاه کشورمان با اشاره به آیات 183 تا 187 سوره بقره که بحث روزه در آنها مطرح شده است، عنوان کرد: در این آیات سه مسئله تقوا، رشد و شُکر به عنوان فلسفه روزه عنوان شده که مناسب با انسان مطلوب و نقشه راه برای امر روزه‌داری است. یعنی انسانی که روزه می‌گیرد قاعدتاً باید به این سه چیز دست پیدا کند که رشد یعنی مقصد را یافتن و به سمت آن حرکت کردن و شُکر یعنی امکانات، توان و قدرت انسانی را بتوان در راهی استفاده کرد که برای آن آفریده شده است. وی ادامه داد: متناسب با سه شاخصه انسان مطلوب در ماه مبارک رمضان لوازمی وجود دارد، شامل ایمان، یعنی به نقطه‌ای سیر کنیم که جز خدا را نپرستیم، تقوا یعنی مرز و حریم نگه‌داشتن، خود را در حصار مطلوب نگه داشتن (همه آن چیزی که با امساک حاصل می‌‌شود) و احسان نیز لطافتی است که انسان در این ماه پیدا می‌کند، که به صورت گذشت، بخشش و ... خود را نشان می‌دهد.

دلشادتهرانی در نتیجه‌گیری از این بخش از سخنان خود، اظهار کرد: بنابراین طی ماه رمضان علی‌القاعده باید سه چیز آرام آرام در انسان خود را نشان دهد «پروا داری»، «عبودیت، بندگی و احسان» و «لطافت و بخشندگی». وی تصریح کرد: اگر این سه تاکنون حاصل شده باید برای حفظ و تقویت آن تلاش کرد، اگر حاصل نشده باید به این فکر کرد که نقشه راه را اشتباه رفته‌ایم. یعنی با روزه قاعدتاً افراد باید پروادارتر شوند، حقوق و حریم هم را رعایت کنند، بیشتر همدیگر را ملاحظه و تکریم کنند و ... که همه نشانه‌های پرواداری است، باید بندگی کنند یعنی جز در برابر خدا سر خم نکنند، چاپلوسی سایر بندگان را نکنند، چشم به دست بندگان خدا نداشته باشند، نگاهشان به خدا و متعالی باشد و به سمت مقصد حرکت کنند.

پیامبر(ص) طی ماه رمضان از نسیم بهاری لطیف‌تر می‌شدند

این محقق و استاد دانشگاه در خصوص «احسان» نیز عنوان کرد: طی ماه رمضان احسان باید در انسان ظهور پیدا کند در برخی از اخبار هست که پیامبر اکرم (ص) طی ماه رمضان از نسیم بهاری نیز لطیف‌تر می‌شد. وی تشریح کرد: باید لطافت وجودی در انسان دیده شود، نشانه انسان تربیت یافته در منطق قرآن و معصومین(ع) لطافت وجودی است. امیرالمومنین(ع) تعبیری دارد که می‌فرماید باید غلظت‌های انسان لطیف شود و ستبری‌های وجود انسان نازک شود. روزه بهترین روش است که این اتفاق رخ دهد بنابراین ما یک انسان مطلوب، نقشه راه و برای آن نقشه راه روش‌هایی داریم که یکی از آن روش‌ها روزه‌داری ماه مبارک رمضان است.

مدیر گروه نهج‌البلاغه دانشکده علوم حدیث، در پاسخ به این سؤال که اگر چنین حالاتی تاکنون برای روزه‌دار حاصل نشده چه باید بکند، گفت: اگر حاصل نشده در چند روز باقی‌مانده باید تلاش کنیم که هر مقدار می‌توان با نقشه راه و جهت‌گیری حرکت کنیم. وی ابتدای این نقشه راه برای آغاز را گام گذاشتن در مسیر تقوا و پرواداری دانست و اظهار کرد: مهم‌ترین مسئله این است که انسان حرمت نگهدار باشد و از اینجا شروع کند که باید حرمت خودم، زمین، آسمان، طبیعت، دوستان و ... را حفظ کنم. این نشانه‌های پرواداری است و کار سختی هم نیست انسان حتی اگر با حفظ و محقق کردن یکی از این حقوق آغاز کند، یک قدم به جلو نهاده است.

منبع:ایکنا

زندگی آنچه زیسته ایم نیست، بلکه همان چیزی است که در خاطره مان مانده و آن گونه است که به یادش می آوریم تا روایتش کنیم.(گابریل گارسیا مارکز)

 همیشه روزهای تولدم اولین چیزی که به ذهنم خطور می کند نثر زیبای دیباچه گلستان جناب سعدی است که:

 یک شب تأمل ایام گذشته می کردم و بر عمر تلف کرده تأسف می خوردم و سنگ سراچه دل به الماس آب دیده می سفتم و این بیت ها مناسب حال خود می گفتم

هر دم از عمر می رود نفسی

چون نگه می کنم نمانده بسی

ای که پنجاه رفت و در خوابی

مگر این پنج روزه دریابی

خجل آنکس که رفت و کار نساخت

کوس رحلت زدند و بار نساخت

خواب نوشین بامداد رحیل

باز دارد پیاده را ز سبیل

و من هم با سعدی همنوا می شوم  و غرق در تامل گذشته و آینده پیش رو

 روز تولد آدمها بهانه ای است برای توجه و تعمق بیشتر درباره خودشان. زندگی ما آدمها آمیزه ای است از بیم ها و امید ها. بیم ناتوان شدن، بیم بیماری، تلف شدن و ... و از دیگر سو امیدهاست که  ما را به فرداهایی روشن و پر نور می خواند. و در روز تولدشان هم با همین بیم ها و امیدها، دست و پنجه نرم می کنند.

اما در این کشاکش غلبه با امید ها است امیدهایی که به حیات معنا می دهد و انگیزه و شور دوباره ای را در انسان مهیا می کند و افق های روشنی را فراروی انسان قرار می دهد.  

روز تولد فصل جدیدی از زندگی است. خداوند ورق جدیدی از کتاب زندگی را برای ما می گشاید. ورقی که سال آینده باید در روز تولدمان بازخوانی کنیم و چه زیبا و شور انگیز است خوانش ورقی پر از عشق، شور، ایمان و آگاهی.

خداوند منان را شاکرم که دوباره موهبت حیات را به من ارزانی داشت و آغازی دیگر را برایم رقم زد. اگر چه هر روز نو تولدی دوباره است.تقارن روز تولدم را در ماه مبارک رمضان به فال نیک می گیرم و امیدوارم که در این بهار جدید از عمرم در کمال آرامش، عشق، امید و ایمان در کنار همسر، فرزندان نوگلم محمد امین و نازنینم که در دومین بهار زندگیشان هستند ، پدر و مادر و دیگر اعضای خانواده ام پایان خوبی را رقم بزنم. بعونک یا لطیف

و در پایان یک دعا :خدایا مرا آن ده که آن به

در دعای روز هشتم ماه رمضان چنین خواندیم:

بسم الله الرمن الرحیم

اَللّهُمَّ ارْزُقْنی فیهِ رَحْمَةَ الاْیتامِ

وَاِطْعامَ اْلطَّعامِ

وَاِفْشآءَ السَّلامِ

 وَصُحْبَةَ الْکِرامِ                                     

 بِطَوْلِکَ یا مَلْجَاَ الاْمِلینَ 

خدایا روزیم گردان در این ماه مهرورزی نسبت به یتیمان و خوراندن طعام و به آشکار کردن سلام و هم‌نشینی با کریمان به فضل و کرمت ای پناه آرزومندان.

 ماه رمضان بهانه ای است برای جمع شدن اقوام و خویشان در کنار هم بر سر سفره و خوان افطار و لحظات ناب افطار را با هم بودن و نفس کشیدن و چه خاطرات زیبایی هر کدام از ما از این شبها و لحظات داریم. اصل این عمل بسیار عالی است و حداقل آن این است که برای بسیاری از ما که در طول سال همدیگر را کمتر می بینیم موقعیت جدید و متفاوتی می آفریند.اما این سفره قرار نیست فقط محدود به اقوام و خویشان بشود بلکه باید سهمی هم برای فقیران و یتیمان درنظر گرفت کسانی که در طول سال شاید هیج جایی در کنار سفره ما ندارند. شاید هر کدام از ما شرایط اقتصادی بد موجود را دستاویزی برای عدم توجه به این موضوع بدانیم و با این توجیه قضیه را حل شده فرض کنیم. اما اگر هر کس به اندازه وسع خود در این راه گام بر دارد حتما اتفاق مبارکی خواهد افتاد. نبی مکرم اسلام در خطبه شعبانیه که در روزهای پایانی ماه شعبان در رابطه با فضائل و اعمال ماه مبارک رمضان ایراد فرمودند در ارتباط پاداش افطاری دادن به روزه داران در ماه رمضان فرمودند: هرکس در این ماه مبارک روزه داری را طعام و افطاری دهد، روز قیامت که قدم‌ها بر صراط می‌لغزد قدم او نخواهد لغزید.

در این هنگام یکی از مسلمانان سؤال کرد: یا رسول الله اگر چنانچه کسی این توانایی را نداشته باشد که دیگران را مهمان کند و به آنان طعام داده ،آن‌ها را سیر کند چه کند؟ حضرت فرمودند: حتی اگر می‌تواند که به نصف خرما یا جرعه آبی دیگران را مهمان کند برای دوری از آتش جهنم، انجام دهد.

سفارش مولای ما امیر المومنین علی(ع) به فرزندانش هنوزاز اعماق قرنها به گوش می رسد که الله الله فی الیتامی و الفقراء و بدون شک ما نیز مخاطب این سفارشیم.

بد نیست با توجه به نزدیک شدن به زاد روز تولد سبط اکبر رسول اکرم امام حسن مجتبی(ع) و روز اکرام، سبد کالایی به فراخور وسعمان تهیه و در دستان نیازمندی قرار دهیم.

همین طور که عرض خیابون رو طی می کردم تا برسم به نانوایی بربری شهرک،  دهنم باز موند از این همه جمعیت، از هر دو طرف مغازه دو رشته طویل و بهم پیوسته یا به قول امروزی ها دو زنجیره انسانی آدم ایستادند که یکی مربوط به صف چند تایی هاست و اون یکی برا یه دونه ای ها.

با یه دو دو تا چهار تای معمولی نتیجه گرفتم برم توی صف چند تایی ها.از قیافه آدمها معلوم بود دیگه آخرین رمقهاشون را گذاشتند برا توی صف موندن. خلاصه با بغل دستی سر حرف رو وا کردم و گرم صحبت شدم. هر چی دقت کردم صف جلو که نمی رفت هیچی تازه هر چند دقیقه یکبار شخصیتهای جدیدی به این زنجیره انسانی ملحق می شند که تا قبل از این هیچ اثری از اونها در خاطره من موجود نبود و بعد با لبخندی همراه با موفقیت همراه با چند عدد نان از جلویم عبور می کردند.تو همین افکار بودم که صدای بگو مگویی بلند شد

به خدا جای من اینجا بود.پشت سر این مرد سبیل کلفته.

یه خانوم دیگه داد زد: من رفتم مغازه بغلی  برا خرید.

چرا دروغ می گی خانم من اومدم کسی اینجا نبود

زبون روزه خجالت نمی کشی

دروغم کجا بود و ...

و بازار دروغ و خالی بندی خیلی داغ شد. تا اینجا شاید برای ما خیلی عادیه چرا که مشابه این صحنه ها رو هر روز توی مترو،اتوبوس، پمپ بنزین می بینیم گویا دروغ گفتن برای ما خیلی عادی شده اما یه جای این قصه جور در نمی یاد. جمع بین دروغ گویی، ظلم، تجاوز به حقوق دیگران با روزه و افطار

با خودم فکر می کنم اینها چطوری می خواند با نونی که با دروغ و جا کردن خودشون توی صف و زیر پا گذاشتن حق اینهمه آدم دیگه، روزه ها شون رو افطار کنند.

بدون شک هستند افرادی که هیچ اعتقادی به این امور ندارند اما از مسلمانی که تمام روز را روزه داشته این امور بعیده. ما گرفتار صفات و عادات زشتی هستیم که جدا شدن از اونها برایمان خیلی سخته و اینقدر عادی شده و قبح شکنی شده که گویی جزو لاینفک وجودمان شده.

رمضان فرصتی است برای کم کردن این عادات زشت:دروغ، غیبت، ظلم، غرور و ...

شاید بهره خیلی از ما در ماه رمضان چیزی جز یک گرسنگی و تشنگی ظاهری نیست و این یعنی خسرانی آشکار. باید بار دیگر روایات زیر را مرور کنیم که:

قال علی (ع): «کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظمآء»؛ چه بسا روزه داری که از روزه اش جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارد. (نهج البلاغه، حکمت 145)

امیرالمومنین(ع) روایت شده: «الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب»؛ روزه پرهیز از حرام ها است، همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز می کند. (بحارالانوار93: 249)

از حضرت زهرا(س) روایت شده: «ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه»؛ روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه اش به چه کارش خواهد آمد. (بحارالانوار93: 295)

در ادامه بررسی و شرح مواد قانون مدنی ، باب نکاح ، به ماده 1119 رسیده ایم که در مورد شروط ضمن عقد است .نظر به اینکه ماده فوق نیاز به شرح بیشتری دارد ، در این شماره تنها به بررسی همین ماده اکتفا کرده ایم و از شماره بعد به مواد مربوط به انحلال نکاح خواهیم پرداخت .

   تاکنون بارها در زندگی روزمره با کلمه شرط برخورد کرده اید و با مفهوم آن آشنا هستید .در این مقاله قصد داریم شرط ضمن عقد ازدواج را مورد بررسی قرار دهیم .” شرط“ در لغت به معنای بستن عهد و پیمان و معلق کرده چیزی به چیز دیگر می باشد .با شرط ، تعهدی ضمن عقد اصلی به وجود می آید .معمولاً افراد برای اینکه تعهدات خود را لازم الاجرا نمایند سعی می کنند که این تعهدات را به صورت شرط در معاملات و قراردادها به کار برند .از جمله این موارد ، تعهدات بین زوجین است که گاه لازم می دانند بعضی از امور مربوط به شیوه زناشوئی و رفتار طرفین را تابع عقد ازدواج قرار دهند

ادامه مقاله را دراینجا بخوانید.